مراقبت از سلامت دهان و دندان کودکان یکی از مهم‌ترین جنبه‌های حفظ سلامت کلی آن‌هاست. اما بسیاری از والدین نمی‌دانند چه زمانی باید کودک خود را نزد دندانپزشک کودک ببرند. مشکلات دندانی در کودکان اگر به‌موقع تشخیص داده نشوند، می‌توانند در آینده باعث عوارض جدی‌تری شوند. در ادامه به نشانه‌هایی اشاره می‌کنیم که نشان می‌دهند زمان مراجعه به دندانپزشک کودک فرا رسیده است.
- درد یا حساسیت دندانی
یکی از واضح‌ترین نشانه‌های نیاز کودک به دندانپزشک، درد دندان یا حساسیت در هنگام خوردن و آشامیدن است. این درد ممکن است مداوم یا دوره‌ای باشد و می‌تواند ناشی از مشکلاتی مانند پوسیدگی، عفونت دندان، ترک‌های ریز در دندان یا تحلیل مینای دندان باشد.
چگونه درد دندان را در کودک کاهش دهیم؟
- استفاده از کمپرس سرد روی گونه کودک برای کاهش التهاب
- تجویز داروهای مسکن مناسب توسط پزشک
- دوری از مصرف غذاهای شیرین و اسیدی تا زمان مراجعه به دندانپزشک
- رعایت بهداشت دهان و دندان با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم
- استفاده از ژل‌های مخصوص کاهش درد دندان در صورت تأیید دندانپزشک
اگر کودک شما از درد شدید دندان رنج می‌برد، مراجعه فوری به دندانپزشک کودک ضروری است زیرا این مشکل می‌تواند نشانه عفونت یا پوسیدگی باشد.
- تأخیر در رویش دندان‌ها
رشد دندان‌های کودک باید مطابق یک الگوی خاص باشد. اگر دندان‌های کودک در زمان مناسب رشد نمی‌کنند یا دندان‌های شیری دیرتر از حد معمول می‌افتند، ممکن است نشانه‌ای از مشکل در رشد فک یا کمبود مواد مغذی باشد.
دلایل تأخیر در رویش دندان‌ها:
- کمبود ویتامین D و کلسیم در رژیم غذایی
- مشکلات ژنتیکی و ارثی
- بیماری‌های تیروئیدی که رشد کودک را کند می‌کنند
- عفونت‌های دهان و لثه که رشد دندان را مختل می‌کنند
- وجود کیست یا موانع دیگر در مسیر رویش دندان
نکته: اگر دندان‌های کودک شما بسیار دیر رشد کرده‌اند یا ترتیب طبیعی رویش دندان‌های او به هم ریخته است، مشورت با دندانپزشک کودک الزامی است.
- وجود لکه‌های سفید یا قهوه‌ای روی دندان‌ها
لکه‌های سفید یا قهوه‌ای ممکن است نشانه‌ی اولیه‌ی پوسیدگی باشند. این لکه‌ها اغلب به دلیل ضعف مینای دندان و تجمع پلاک‌های میکروبی ایجاد می‌شوند.
روش‌های پیشگیری از ایجاد لکه‌های دندانی:
- مسواک زدن منظم با خمیردندان حاوی فلوراید
- کاهش مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی‌های گازدار
- استفاده از دهان‌شویه‌های مخصوص کودکان
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی وضعیت دندان‌ها
هشدار: اگر لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه روی دندان کودک ظاهر شوند، ممکن است نشان‌دهنده‌ی پوسیدگی عمیق‌تر باشند که نیاز به درمان سریع دارد.
- مشکلات در جویدن یا گاز گرفتن غذا
اگر کودک هنگام جویدن یا گاز گرفتن غذا احساس ناراحتی می‌کند، این ممکن است به دلیل نامرتبی دندان‌ها، عفونت، پوسیدگی یا حتی اختلال در رشد فک باشد.
نشانه‌های مشکلات جویدن:
- ناتوانی در خوردن غذاهای سفت مانند سیب یا هویج
- گاز گرفتن مکرر داخل گونه یا زبان
- درد در ناحیه فک و دندان
- جویدن طولانی‌تر از حد معمول غذا
راهکار: اگر کودک شما چنین مشکلاتی دارد، ممکن است به درمان ارتودنسی نیاز داشته باشد که باید هرچه زودتر بررسی شود.
- بوی بد دهان مداوم
بوی بد دهان که با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از بین نمی‌رود، ممکن است نشانه عفونت، پوسیدگی یا بیماری لثه باشد.
راهکارهای کاهش بوی بد دهان:
- افزایش مصرف آب برای جلوگیری از خشکی دهان
- رعایت بهداشت دهان و دندان به‌صورت منظم
- استفاده از نخ دندان برای حذف ذرات غذایی باقی‌مانده
- مراجعه به دندانپزشک کودک برای بررسی مشکلات احتمالی
- افتادن زودهنگام یا دیرهنگام دندان‌های شیری
دندان‌های شیری در یک بازه زمانی مشخص باید بیفتند تا دندان‌های دائمی جایگزین شوند. اگر دندان‌های شیری زودتر از حد معمول بیفتند، ممکن است باعث رشد نامناسب دندان‌های دائمی شوند.
عوامل تأثیرگذار:
- تغذیه نامناسب
- عفونت‌های لثه و دندان
- ضربه‌های ناگهانی به دندان
- مشکلات هورمونی که بر رشد دندان تأثیر دارند
نکته: مراجعه به دندانپزشک کودک در صورت افتادن زودهنگام یا تأخیر در افتادن دندان‌های شیری ضروری است.
- عادات نادرست دهانی (مکیدن انگشت، فشردن دندان‌ها، تنفس دهانی)
برخی از عادات نادرست مانند مکیدن انگشت، جویدن ناخن یا تنفس از طریق دهان می‌توانند باعث مشکلات جدی در ساختار فک و دندان‌های کودک شوند.
روش‌های اصلاح این عادات:
- استفاده از روش‌های تشویقی برای ترک عادت
- مراجعه به دندانپزشک برای توصیه‌های تخصصی
- استفاده از ابزارهای مخصوص برای جلوگیری از مکیدن انگشت
- وجود زخم‌ها یا التهاب در لثه
لثه‌های قرمز، متورم یا خونریزی‌کننده می‌توانند نشانه عفونت یا التهاب باشند.
راه‌های مراقبت از لثه:
- استفاده از دهان‌شویه مخصوص کودکان
- رعایت رژیم غذایی سرشار از ویتامین C
- مسواک زدن ملایم با مسواک نرم
9.دندان‌قروچه در خواب
اگر کودک در هنگام خواب دندان‌های خود را به هم می‌ساید، این عادت ممکن است باعث آسیب به مینای دندان، سردرد و درد فک شود.
روش‌های درمان دندان‌قروچه:
- کاهش استرس کودک با فعالیت‌های آرامش‌بخش
- استفاده از محافظ دندانی شبانه
- مراجعه به دندانپزشک برای بررسی علت اصلی مشکل
نتیجه‌گیری
سلامت دهان و دندان کودکان تأثیر مستقیمی بر سلامت عمومی آن‌ها دارد. اگر هر یک از نشانه‌های ذکرشده را در کودک خود مشاهده کردید، بهتر است در اسرع وقت به دندانپزشک کودک مراجعه کنید. درمان به‌موقع می‌تواند از مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند و سلامت لبخند کودک شما را در درازمدت تضمین کند.
پیوندهای مرتبط:
علائم دندان درآوردن نوزاد . دندان های شیری به چه ترتیب ظاهر می شوند؟
بهترین زمان مراجعه برای شروع معاینات دندانپزشکی کودکان
منابع:
https://www.england.nhs.uk/long-read/paediatric-dentistry/
https://www.nhs.uk/live-well/healthy-teeth-and-gums/taking-care-of-childrens-teeth/
مراجعه به دندانپزشک کودکان در مرکز پریسادنت
در مرکز دندانپزشکی پریسادنت، ما با بهره‌گیری از بهترین تجهیزات و کادر مجرب، آماده ارائه خدمات تخصصی دندانپزشکی کودکان هستیم. اگر هر یک از نشانه‌های ذکرشده را در کودک خود مشاهده کردید، همین امروز برای دریافت مشاوره و تعیین وقت با ما تماس بگیرید.
آدرس: 📍تهران، بلوار آیت الله کاشانی، نبش خیابان عقیل، جنب داروخانه شبانه روزی، برج البرز، طبقه ۵، واحد ۲۹
📞 شماره تماس: 09108084035
🌐 وب‌سایت: parisadent.com
حفظ سلامت دندان‌های کودک شما، وظیفه ماست 😊